Η φοκάτσια είναι ένα ιταλικής “καταγωγής” είδος ψωμιού, αφράτου από τις ώρες ωρίμανσής του και νόστιμου από τα βότανα και τα μυρωδικά που περιέχει. Είναι δημοφιλής και δικαίως.
Η φοκάτσια είναι μια απλή και εύκολη παρασκευή και αποτελεί τρανταχτό παράδειγμα ότι με λίγα και ταπεινά υλικά μπορούμε να φτιάξουμε πεντανόστιμα πράγματα.
Αλεύρι, μαγιά, αλάτι, ελαιόλαδο και ο,τι αγαπάμε περισσότερο σε μυρωδικά και ζαρζαβατικά.
Η φοκάτσια μοιάζει πολύ με την δική μας νηστίσιμη λαγάνα της Καθαράς Δευτέρας ή με την αιγαιοπελαγίτικη λαδένια.
Δενδρολίβανο, θρούμπι, ματζουράνα, θυμάρι, βασιλικό, κρεμμύδι, ντομάτα, πατάτα, ελιές, αυτά είναι κάποια από τα πιο συνηθισμένα υλικά που βάζουμε στη φοκάτσια.
Η φοκάτσια χρειάζεται ιδανικά σκληρό αλεύρι και αγαπά την “ξεκούραση” προκειμένου να ωριμάσει σωστά και να δώσει τη ζύμη με τις φουσκάλες και στη συνέχεια, με το ψήσιμο, την αφράτη αλλά μεστή ψίχα.
Υπάρχουν συνταγές και ελληνικές αλλά και ιταλικές που δίνουν μεγάλο σχετικά ποσοστό μαγιάς, δηλαδή 12 γραμμάρια για μισό κιλό αλεύρι, είναι καλό ωστόσο να μην χρησιμοποιείτε πάνω από 8 γραμμάρια ανά μισό κιλό αλεύρι, και να αφήσετε τη ζύμη να φουσκώσει αρκετές ώρες, αυτό δίνει καλύτερο αποτέλεσμα.
Έκανα δύο δοκιμές με το είδος του αλευριού, χρησιμοποίησα σκέτο αλεύρι τύπου 00 την πρώτη φορά και μίξη σκληρού αλευριού για ζύμωμα μαζί με αλεύρι για όλες τις χρήσεις τη δεύτερη.
Το αποτέλεσμα είναι εξίσου καλό και στις δύο περιπτώσεις, ωστόσο σας δίνω τη μίξη των αλεύρων γιατί είναι περισσότερο κοινά και πιο εύκολα να υπάρχουν σε ένα ντουλάπι.
Η φοκάτσια ταιριάζει με όλα τα ντιπ, γίνεται πολύ ωραίο συνοδευτικό σε έναν μπουφέ με διάφορους κρύους ή ζεστούς μεζέδες αλλά φτιάχνει και καταπληκτικά σάντουιτς.
Υλικά για focaccia
300 γρ. σκληρό αλεύρι για ψωμί
250 γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις
(μπορείτε αντί της παραπάνω μίξης να χρησιμοποιήσετε 550 γρ. αλεύρι τύπου 00, θα το βρείτε εύκολα στα μεγάλα σούπερ μάρκετ)
460 ml νερό
8 γρ. μαγιά ξερή (1 φακελάκι)
1 κουταλιά της σούπας κοφτή ζάχαρη
1 κουταλάκι του γλυκού κοφτό αλάτι
1 κουταλιά της σούπας αποξηραμένη ρίγανη τριμμένη
1 κουταλάκι του γλυκού αποξηραμένο θυμάρι τριμμένο
20 ml ελαιόλαδο για τη ζύμη + 20 ml για το λάδωμα της ζύμης
Για το γαρνίρισμα
λιαστές ντομάτες
ανθός αλατιού
(μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ο,τι σας αρέσει, δενδρολίβανο, θρούμπι, κρεμμύδι, ψιλοκομμένο σκόρδο, ντοματίνια, φύλλα βασιλικού, φρέσκια μοτσαρέλα)
Εκτέλεση
Σε ένα μεγάλο μπολ βάζουμε το αλεύρι, το αλατι, ανακατεύουμε με σπάτουλα. Ρίχνουμε τη μαγιά, τη ζάχαρη, τα αποξηραμένα μυρωδικά και ανακατεύουμε ξανά. Ρίχνουμε το ελαιόλαδο και το νερό και με τη σπάτουλα ξανά αρχίζουμε να ανακατεύουμε μέχρι να γίνει μια μαλακή ζύμη.
Σκεπάζετε το μπολ και το αφήνετε να διπλαστεί σε όγκο. Η ζύμη θα χρειαστεί περίπου 1 ώρα για να φουσκώσει, εσείς όμως μπορείτε να την αφήσετε περισσότερο. Όσο πιο πολύ την αφήσετε να ωριμάσει τόσο πιο ωραία υφή και γεύση θα σας δώσει. Μπορείτε να αφήσετε τη ζύμη να φουσκώσει 6 – 8 ώρες.
Αφού η ζύμη ωριμάσει καλά, την ζυμώνετε πολύ απαλά, την… ξεφουσκώνετε για την ακρίβεια, με τα χέρια σας ή μια σπάτουλα, καλά λαδωμένα, και την βάζετε σε ένα μικρό ταψί.
Σε αυτό το σημείο, χρησιμοποίησα και δύο κουταλάκια του γλυκού λάδι σκόρδου, από το σκόρδο κονφί που έχω φτιάξει, απλώς για μια έξτρα γεύση, χωρίς την έντονη επίγευση που αφήνει η σκελίδα του σκόρδου.
Στο ταψί καλό είναι να στρώσετε ένα κομμάτι χαρτί ψησίματος ή να το πασπαλίσετε με καλαμποκάλευρο ή σιμιγδάλι, κάτι δηλαδή που να μην αφήσει την φοκάτσια να κολλήσει αλλά αντιθέτως να τη βοηθήσει να ψηθεί καλά και να κάνει ωραία κρούστα.
Αφού βάλετε τη ζύμη το ταψί, δεν της δίνετε ακόμα σχήμα, δεν την απλώνετε και την αφήνετε 40-45 λεπτά να φουσκώσει ξανά.
Αφού φουσκώσει δεύτερη φορά, θα δείτε ότι οι μόνη της έχει απλωθεί κι έχει καλύψει σχεδόν όλο το σκεύος. Τότε, βουτάτε τις άκρες των δαχτύλων σας στη φουσκωμένη ζύμη και κάνετε λακουβίτσες. Θα δείτε ότι θα ξεπετάγονται μικρές φουσκάλες από τη ζύμη, αυτό είναι δείγμα ότι η ζύμη έχει ωριμάσει σωστά και επαρκώς. Πασπαλίζετε με τον ανθό αλατιού και βάζετε ο,τι σας αρέσει. Σε αυτή τη φοκάτσια έβαλα μόνο λιαστές ντομάτες, μπορείτε όμως να βάλετε ο,τι ταιριάζει στη γεύση σας.
Ψήνετε τη φοκάτσια σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς με αέρα για 40-45 λεπτά.
Αφήνετε τη φοκάτσια να κρυώσει εντελώς ή ελαφρά αν θέλετε να την σερβίρετε αμέσως ζεστή.
Δείτε το βίντεο!
