Η ατοπική δερματίτιδα, ή αλλιώς έκζεμα, είναι μια χρόνια, υποτροπιάζουσα φλεγμονώδης νόσος του δέρματος. Συνήθως ξεκινά από τη βρεφική ή την πρώιμη παιδική ηλικία και φτάνει μέχρι την εφηβεία ή την νεαρή ενήλικη ζωή. Στους περισσότερους ανθρώπους υποτροπιάζει περιοδικά και μετά «καθαρίζει» για ένα διάστημα, ακόμα και για χρόνια. Η επικρατέστερη θεωρία λέει ότι η ατοπική δερματίτιδα είναι το αποτέλεσμα της επίδρασης περιβαλλοντικών παραγόντων σε άτομα με διαταραγμένο αμυντικό σύστημα και διαταραγμένη «αμυντική» λειτουργία του δέρματος, λόγω κληρονομικής προδιάθεσης. Η ατοπική δερματίτιδα φαίνεται ότι είναι κληρονομική νόσος και τα γονίδια παίζουν σημαντικό ρόλο. Ακετά συχνά υπάρχει και κάποιος άλλος στην οικογένεια με κάποιο ατοπικό νόσημα όπως ατοπική δερματίτιδα, άσθμα ή αλλεργική ρινίτιδα ή τα νοσήματα αυτά μπορεί να συνυπάρχουν στο ίδιο άτομο.
