Οι οδοντικές φοβίες είναι συχνές και μπορεί να συμβούν σε όλους, ανεξαρτήτως πόσο θαρραλέοι είμαστε σε άλλους τομείς της ζωής μας. Ωστόσο, οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι μπορεί να ξεπεραστούν!
Αλήθεια, πότε ήταν η τελευταία φορά που επισκεφθήκατε τον οδοντίατρό σας;
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού, πολλοί άνθρωποι φοβήθηκαν να κλείσουν ραντεβού με τον οδοντίατρό τους, αμελώντας τη φροντίδα και τη ρουτίνα του καθαρισμού που πρέπει να κάνουμε -τουλάχιστον- μία φορά τον χρόνο.
Για κάποιους η πανδημία αποτελεί την τέλεια δικαιολογία, διότι η αλήθεια είναι ότι φοβούνται να πάνε στον οδοντίατρο.
Ο οδοντικός φόβος είναι κοινός και σοβαρός
Ο οδοντικός φόβος είναι συγκλονιστικά κοινός και σύμφωνα με σχετική έρευνα επηρεάζει περισσότερο από το ήμισυ του βρετανικού πληθυσμού. Το επίπεδο του φόβου που βιώνει ποικίλλει από ασθενή σε ασθενή και μερικές φορές εξελίσσεται σε μια εξουθενωτική φοβία που οδηγεί τους ασθενείς να αποφύγουν να δουν τον οδοντίατρο ακόμη και όταν βρίσκονται σε κατάσταση πόνου.
Πράγματι, η φοβία για τον οδοντίατρο φαίνεται να είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους τύπους φοβιών. Δυστυχώς, ο οδοντικός φόβος έχει σοβαρές συνέπειες για την στοματική υγεία και τη γενική ευεξία. Οι επιστήμονες μιλούν για έναν «φαύλο κύκλο οδοντικού φόβου», κατά την οποία ο αρχικός φόβος οδηγεί σε καθυστερημένες επισκέψεις σε οδοντίατρο, οι οποίες οδηγούν σε μεγαλύτερο αριθμό οδοντικών προβλημάτων και, κατά συνέπεια, απαιτούν θεραπεία βάσει συμπτωμάτων. Οι δυσάρεστες εμπειρίες κατά τη διάρκεια της θεραπείας αυξάνουν τα υπάρχοντα επίπεδα οδοντικού φόβου, επιδεινώνοντας το πρόβλημα.
Η διακοπή του φαύλου κύκλου του οδοντικού φόβου είναι μια πρόκληση. Ευτυχώς, η έρευνα έχει δείξει την αποτελεσματικότητα πολλών ψυχολογικών στρατηγικών να ξεπεράσει τον φόβο.
Πώς θα καταπολεμήσετε τον φόβο με 3 + 1 τρόπους:
1. Απόσπαση
Ανάλογα με τη σοβαρότητα του οδοντικού άγχους κάποιου, μια γρήγορη και εύκολη λύση είναι η απόσπαση της προσοχής του μυαλού κατά τη διάρκεια των οδοντικών διαδικασιών. Αφαιρώντας το μυαλό σας από την οδοντική εξέταση ή τη θεραπεία, το ραντεβού θεωρείται ότι περνά πιο γρήγορα και μπορεί ακόμη και να είναι ευχάριστο.
Μέθοδοι για την απόσπαση της προσοχής θα μπορούσαν να είναι το να ακούτε μουσική, να ακούτε ένα audiobook, ή να παρακολουθείτε βίντεο.
2. Φυσική χαλάρωση
Οι τεχνικές χαλάρωσης που στοχεύουν τη φυσική απόκριση του σώματος στο άγχος και το άγχος μπορούν να είναι χρήσιμες τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια μιας οδοντιατρικής επίσκεψης.
Οι τεχνικές χαλάρωσης μπορούν να προσαρμοστούν στις προσωπικές προτιμήσεις του ασθενούς και μπορεί να περιλαμβάνουν διαλογισμό, διανοητικές απεικονίσεις όπως να φανταστείτε αμμώδεις παραλίες, χαλάρωση μυών και ασκήσεις αναπνοής.
3. Αύξηση του ελέγχου
Μια κοινή πηγή οδοντικού άγχους είναι ο φόβος του άγνωστου. Η παράδοση του ελέγχου σε μια οδοντιατρική ομάδα που καλύπτεται από μάσκες προσώπου και χειρουργικά ρούχα μπορεί να είναι τρομακτική. Ευτυχώς, υπάρχουν πολλές στρατηγικές για να ανακτήσετε την αίσθηση του ελέγχου. Δύο βασικές τεχνικές είναι η «στάση-σηματοδότηση» και η «ενδεικτική παράσταση».
Η στάση-σηματοδότηση περιλαμβάνει τη συμφωνία σε μια απλή χειρονομία (π.χ. σηκώνοντας το χέρι κάποιου) που θα λειτουργήσει ως στοιχείο για τον άμεσο τερματισμό μιας συνεχιζόμενης διαδικασίας. Το να σταματήσουμε αμέσως σε οποιαδήποτε δυσάρεστη διαδικασία είναι ένα σημαντικό βήμα προς την αύξηση του ελέγχου ενός ασθενούς.
Από την άλλη πλευρά, το «Tell-show-do» δίνει μεγαλύτερη έμφαση στις ενέργειες του οδοντιάτρου. Περιλαμβάνει τον οδοντίατρο να επικοινωνεί με σαφήνεια όλες τις προγραμματισμένες διαδικασίες σε γλώσσα φιλική προς τον ασθενή. Παρέχοντας λεπτομερείς πληροφορίες για κάθε βήμα της διαδικασίας, ο φόβος ενός ασθενούς για το άγνωστο μπορεί να καταπολεμηθεί.
4. Γνωστική αναδιάρθρωση
Η γνωστική αναδιάρθρωση αναφέρεται στην προσεκτική αξιολόγηση και την επακόλουθη προσαρμογή των μη βοηθητικών σκέψεων και των παράλογων τρόπων σκέψης που προκαλούν προβλήματα κατά την επίσκεψη στον οδοντίατρο.
Οι ασθενείς μπορούν να αναρωτηθούν ποιες σκέψεις έρχονται στο μυαλό όταν απεικονίζουν ένα οδοντικό ραντεβού. Ποια είναι η πηγή του φόβου τους; Ποιες υποθέσεις ή πεποιθήσεις το τροφοδοτούν; Εάν φαντάζονται τρομερό πόνο, μια χρήσιμη στρατηγική μπορεί να είναι η αναζήτηση περαιτέρω πληροφοριών σχετικά με το τι μπορεί να περιλαμβάνει η θεραπεία τους και κατά πόσον είναι πιθανό να προκαλέσει σωματική δυσφορία.
Εάν ο πόνος είναι πράγματι μια πιθανή συνέπεια, η ανάπτυξη πρακτικών στρατηγικών για την αντιμετώπιση του πόνου θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση του φόβου. Μιλώντας με τον οδοντίατρο για τις επιλογές καταστολής, για παράδειγμα, θα μπορούσε να είναι μια απλή λύση.
